Thị trường dược phẩm việt nam
Việt Nam nằm trong số 17 quốc gia có ngành dược phát triển nhanh nhất trên thế giới, theo Viện IQVIA. Trong nhóm thị trường mới nổi, được chia thành 3 phân nhóm, Việt Nam được xếp vào nhóm thứ 3 trong 12 quốc gia. Với tốc độ tăng trưởng 14%, Việt Nam chỉ đứng sau Argentina và Pakistan.
Tiềm năng tăng trưởng của ngành dược đang được đánh giá cao bởi một số yếu tố.
Trước hết là yếu tố dân số già. Dân số vàng của Việt Nam hiện đang ở đỉnh cao và đang bước vào thời kỳ già hóa dân số nhanh chóng. Từ năm 2011, Việt Nam bước vào giai đoạn già hóa khi số người trên 60 tuổi chiếm 9,9%. Đến năm 2018, con số này đã tăng lên 11,95%. Theo Tổng cục Dân số, Việt Nam sẽ trở thành nước có dân số già vào năm 2038 với tỷ lệ người từ 60 tuổi trở lên đạt trên 20%. Đến năm 2049, tỷ lệ người cao tuổi chiếm khoảng 25% dân số.
Ngoài ra, chi tiêu cho thuốc trung bình của Việt Nam hiện chỉ khoảng 75 USD (năm 2019), thấp hơn nhiều so với mức trung bình của thế giới. Với dân số đông và nền kinh tế còn nhiều tiềm năng phát triển, thị trường dược phẩm Việt Nam được đánh giá là còn nhiều dư địa để phát triển trong tương lai.
Dân số hiện tại của Việt Nam là gần 100 triệu người trong khi thu nhập bình quân đầu người là 2.750 USD (số liệu năm 2020). Việt Nam là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất trên thế giới. Cùng với đó, dân số đang già đi trong khi thu nhập ngày càng tăng, vấn đề sức khỏe ngày càng được quan tâm. Do đó, chi tiêu cho các sản phẩm sức khỏe cũng tăng lên. Năm 2005, chi tiêu cho thuốc bình quân đầu người là 9,85 đô la, năm 2010 là 22,25 đô la và năm 2019 là 75 đô la. Tốc độ tăng trưởng bình quân giai đoạn 2010-2019 là 14,8%.
Thị trường dược phẩm Việt Nam được chia thành kênh ETC và kênh OTC:
- Kênh ETC (đấu thầu thuốc bán cho bệnh viện): chiếm khoảng 70% thị trường thuốc. Các kênh phân phối thuốc ETC chủ yếu tập trung ở các thành phố lớn như Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, nơi có nhiều bệnh viện có nhu cầu sử dụng thuốc cao. Thị phần ở kênh này vẫn chủ yếu đến từ thuốc nhập khẩu.
- Kênh OTC (thuốc không kê đơn – phân phối qua nhà thuốc): chiếm 30% thị trường thuốc. Tổng số quầy thuốc là 62.000 (số liệu năm 2019). Mật độ nhà thuốc ở Việt Nam thực sự cao so với các nước trên thế giới.
Triển vọng ngành
Năm 2021, doanh số bán dược phẩm giảm do giãn cách xã hội kéo dài trong đợt bùng phát Covid-19 lần thứ 3 và thứ 4 ở Việt Nam. Ước tính, tổng doanh thu của ngành dược Việt Nam cả năm giảm 6% so với cùng kỳ, trong đó doanh thu từ kênh bán lẻ thuốc tăng 2% và từ kênh bệnh viện giảm 14%.
Báo cáo phân tích dược phẩm của SSI Research cho biết, việc áp dụng chế độ xã hội hóa nghiêm ngặt tại các tỉnh, đặc biệt là khu vực phía Nam đã gây ra sự gián đoạn trong hoạt động cung ứng và phân phối của các công ty dược phẩm.
Các bệnh viện buộc phải chuyển đổi thành trung tâm điều trị Covid-19 khiến doanh thu đấu thầu thuốc giảm mạnh trong khi kênh bệnh viện hiện chiếm khoảng 70% nhu cầu dược phẩm.
Ngoài ra, các đơn vị chăm sóc đặc biệt (ICU) thường quá tải và bệnh nhân Covid-19 hầu hết được điều trị miễn phí hoặc được tính phí tương đối thấp.
Doanh nghiệp dược cũng khó thu lợi được vắc xin, thuốc điều trị Covid-19 khi hiện nay chỉ có một số doanh nghiệp ngoài Bộ Y tế thực hiện hoạt động nhập khẩu vắc xin với lý do thủ tục nhập khẩu tương đối phức tạp. Tuy nhiên, Chính phủ cũng đang bắt đầu cho phép nhiều công ty dược phẩm khác đăng ký sản xuất thuốc điều trị dựa trên các bằng sáng chế thuốc vừa được nhượng lại từ Pfizer và MSD.
Ước tính, doanh thu năm 2021 của các công ty y tế niêm yết tại Việt Nam đạt 14.800 tỷ đồng, giảm 1,8% so với cùng kỳ. Tổng lãi ròng đạt 2.030 tỷ đồng, tăng 10,5%.
Mặc dù doanh thu không đổi do nhu cầu chăm sóc sức khỏe giảm, nhưng lợi nhuận ròng tăng trưởng tương đối tốt do các công ty cắt giảm chi phí và giảm chiết khấu bán hàng.
Vào năm 2022, nhu cầu chăm sóc sức khỏe dự kiến sẽ phục hồi và tăng trưởng 13% so với năm 2021. Đồng thời, người ta dự đoán rằng tác động từ dịch Covid-19 sẽ ít nghiêm trọng hơn hoặc thậm chí mang lại một số lợi ích.
Cụ thể, tỷ lệ người dân đến khám bệnh sẽ trở lại bình thường, và ngành dược sẽ có thêm nguồn thu đáng kể từ thuốc hạ sốt và vitamin. Đặc biệt, nhiều công ty dược Việt Nam đã nhận được công thức sản xuất thuốc điều trị Covid-19 do Pfizer và MSD chuyển giao và có thể sẽ sớm thương mại hóa trong năm nay.
Lợi nhuận của các công ty chăm sóc sức khỏe ước tính tăng 15% so với cùng kỳ năm trước, nhờ doanh thu tăng trưởng 12% và giá dịch vụ y tế và thuốc men tăng 4-6%.
Việc tăng giá được cho là không thể tránh khỏi do các công ty dược phải đối phó với giá nguyên liệu đầu vào (API) cao và các bệnh viện phải đối mặt với nhiều chi phí vận hành đắt đỏ trong hai năm qua.
Đối với các công ty dược, nhiều ý kiến cho rằng kết quả kinh doanh có thể khả quan trong nửa đầu năm 2022 khi người dân dự trữ thuốc cho biến thể Omicron mới, trong khi các bệnh viện phải chờ phục hồi trong nửa cuối năm.
Theo: VietnamCredit
