Chuyển đổi năng lượng ở Việt Nam
Báo cáo nghiên cứu về xu hướng chuyển đổi năng lượng và hàm ý chính sách đối với ngành dầu khí ở Việt Nam do Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chiến lược Việt Nam (VESS) công bố ngày 19/10.
Phạm Văn Long, đại diện nhóm nghiên cứu của VESS cho biết, xu hướng chuyển đổi năng lượng trên thế giới đã và đang ảnh hưởng trực tiếp đến các ngành khác nhau.
Với tốc độ chuyển đổi năng lượng trên thế giới đang diễn ra mạnh mẽ, với nhiều cường quốc tham gia tích cực vào quá trình chuyển đổi, các ngành công nghiệp đã có những thay đổi để thích ứng với sự thay đổi của thị trường và yêu cầu của xã hội. Một ví dụ điển hình là lĩnh vực giao thông vận tải, với sự phát triển mạnh mẽ của lĩnh vực sản xuất xe điện.
Khi thế giới chuyển hướng sang các nguồn năng lượng tái tạo , khí đốt vẫn giữ vai trò quan trọng như một nguồn năng lượng trung gian, hỗ trợ quá trình chuyển đổi sang các nguồn năng lượng sạch. Điện khí được dự báo sẽ có xu hướng tăng trưởng trong thời gian tới. Nó được đánh giá là ổn định hơn và giúp hệ thống điện vận hành trơn tru hơn so với năng lượng tái tạo biến đổi.
Việt Nam cũng không nằm ngoài xu hướng chuyển đổi năng lượng toàn cầu. Báo cáo của VESS cho thấy, các động lực dẫn đến quá trình chuyển đổi năng lượng ở Việt Nam xoay quanh hai vấn đề chính là môi trường và kinh tế xã hội.
Việt Nam phụ thuộc rất nhiều vào năng lượng than và dầu mỏ trong suốt 30 năm đô thị hóa và công nghiệp hóa. Nó đã tạo ra một lượng lớn khí thải gây hiệu ứng nhà kính, một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra biến đổi khí hậu.
Ngân hàng Thế giới ước tính Việt Nam mất 10 tỷ USD vào năm 2020, tương đương 3,2% GDP, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. Năm 2021, Việt Nam xếp thứ 61/115 quốc gia về mức độ sẵn sàng cho quá trình chuyển đổi năng lượng trong Chỉ số chuyển đổi năng lượng của Diễn đàn Kinh tế Thế giới với số điểm 54/100, tăng 8 bậc và 3 điểm so với bảng xếp hạng năm 2020.
Việt Nam là một trong những quốc gia đầu tiên đệ trình cập nhật Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) lên UNFCCC vào năm 2020. Các ngành năng lượng như điện và giao thông có xu hướng thay đổi nhiều nhất để đáp ứng cam kết giảm phát thải khí nhà kính của Việt Nam. Với chức năng cung cấp nhiên liệu đầu vào cho các lĩnh vực trên, ngành dầu khí cũng đang đứng trước những cơ hội và thách thức trong bối cảnh chuyển đổi năng lượng toàn cầu.
Ngành dầu khí đối mặt với thách thức
Báo cáo nghiên cứu của VESS cho thấy, hiện nay, ngành dầu khí Việt Nam đang gặp rất nhiều khó khăn.
Đại diện VESS cho rằng, với tốc độ khai thác như hiện nay, vài chục năm nữa các mỏ dầu khí đang khai thác ở Việt Nam sẽ cạn kiệt, khó tăng trữ lượng dầu để bù vào sản lượng hàng năm.
Đồng thời, việc thu hút đầu tư vào lĩnh vực tìm kiếm, thăm dò cũng không có nhiều triển vọng. Tiềm ẩn nhiều rủi ro, và không hấp dẫn khi tỷ suất lợi nhuận thấp.
Bên cạnh đó, các chính sách nhằm giảm thiểu nhiên liệu hóa thạch sẽ tạo ra nhiều rào cản đối với sự phát triển của ngành dầu khí Việt Nam trong tương lai.
Trước mắt, giá dầu thô được dự báo sẽ tăng ổn định sau khi COVID-19 được kiểm soát. Điều đó sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các dự án thăm dò dầu khí và giúp cho các hoạt động nổ mìn, khoan, phục hồi địa chấn. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất hiện nay là thu hút nhiều vốn đầu tư nước ngoài với các chính sách ưu đãi hợp lý và môi trường kinh doanh minh bạch, bình đẳng.
Theo ông Long, Dự thảo Luật Dầu khí sắp tới được kỳ vọng sẽ tạo cơ hội, thúc đẩy quá trình đầu tư, tìm kiếm, phát hiện, thăm dò, khai thác các mỏ dầu khí mới nhanh chóng, thuận lợi. Tuy nhiên, dự thảo lần thứ 4 (ngày 22/8/2022) vẫn còn một số bất cập.
Theo: VietnamCredit
