Xuất khẩu trong quý đầu tiên
Theo ước tính, kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam trong tháng 3 năm 2022 đạt 340 triệu USD, tăng 56,6% so với tháng 2 năm 2022, nhưng giảm 15,8% so với tháng 3 năm 2021. Trong quý I/2022, tổng kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam ước đạt 849 triệu USD, giảm 12,2% so với cùng kỳ năm 2021.
Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu rau quả sang thị trường Trung Quốc giảm mạnh trong hai tháng đầu năm 2022, chỉ đạt 261 triệu USD và giảm gần 26% so với cùng kỳ năm 2021.
Tháng 2/2022, Trung Quốc là thị trường xuất khẩu rau quả lớn nhất của Việt Nam, với kim ngạch đạt 113,9 triệu USD, chiếm 52,4% tổng kim ngạch xuất khẩu. Tuy nhiên, kim ngạch xuất khẩu rau quả sang thị trường Trung Quốc trong tháng 2 giảm lần lượt 23,5% và 32,8% so với tháng 1/2022 và tháng 2/2021.
Hai tháng đầu năm 2022, kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam sang Trung Quốc giảm 25,8% so với cùng kỳ năm 2021, đạt 261,24 triệu USD. Tỷ trọng xuất khẩu rau quả của Việt Nam sang Trung Quốc chiếm 51,4% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước trong hai tháng đầu năm 2022. Do đó, xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc giảm là nguyên nhân chính khiến trái cây của Việt Nam giảm và xuất khẩu rau quả.
Xuất khẩu sang thị trường Nga cũng giảm mạnh do ảnh hưởng của cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine. Kim ngạch xuất khẩu rau quả sang Nga trong tháng 2/2022 chỉ đạt 3,6 triệu USD, giảm 39,2% so với tháng trước và giảm 18,5% so với tháng 2/2021. Tổng kim ngạch xuất khẩu rau quả sang Nga trong hai tháng đầu năm 2022 đạt 9,5 triệu USD, tăng 7,7% so với cùng kỳ năm trước.
Ngoài ra, kim ngạch xuất khẩu rau quả từ Việt Nam sang Thái Lan trong tháng 2/2022 đạt 8,37 triệu USD, giảm 17,1% so với tháng 1/2022, nhưng tăng mạnh 38,9% so với tháng 2/2021. Hai tháng đầu năm 2022, kim ngạch xuất khẩu rau quả sang Thái Lan giảm 16,8% so với cùng kỳ năm 2021, đạt 18,45 triệu USD.
Chuyển sang các thị trường khác nhau
Xuất khẩu rau quả của Việt Nam sang Trung Quốc gặp nhiều khó khăn từ cuối năm 2021. Tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc luôn xảy ra ùn tắc do Chính phủ Trung Quốc theo đuổi chính sách “Zero Covid”, dẫn đến việc họ siết chặt phòng chống đại dịch tại các cửa khẩu. Ngoài ra, còn gặp khó khăn trong việc xét duyệt các giấy tờ kinh doanh theo quy định mới của Trung Quốc.
Trong ngắn hạn, với việc Trung Quốc tiếp tục thắt chặt nhập khẩu rau quả, dự báo xu hướng chuyển dịch xuất khẩu rau quả sang các thị trường ngoài Trung Quốc sẽ tiếp tục thể hiện rõ nét. Đối với thị trường Nga, căng thẳng địa chính trị chưa có dấu hiệu hạ nhiệt sẽ ảnh hưởng đến xuất khẩu rau quả của Việt Nam.
Trong khi tỷ trọng xuất khẩu rau quả sang châu Âu và châu Mỹ tăng thì tỷ trọng xuất khẩu sang châu Á lại giảm. Cục Ngoại thương thuộc Bộ Công Thương đánh giá, xuất khẩu rau quả sang các châu lục đang có sự chuyển dịch rõ nét. Trong bối cảnh xuất khẩu sang Trung Quốc gặp nhiều khó khăn, ngành rau quả đã nỗ lực đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan, Australia, và một số thị trường EU.
Nhu cầu nhập khẩu hàng năm của EU đối với các sản phẩm rau quả từ vùng nhiệt đới là rất lớn và có tốc độ tăng trưởng cao. Trong khi đó, Việt Nam đã có hiệp định thương mại tự do với EU. Sau khi Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) có hiệu lực, thuế suất đối với một số mặt hàng rau quả của Việt Nam vào EU đã giảm về 0%. Đó là lợi thế cạnh tranh rất lớn của Việt Nam so với các nước trong khu vực.
Cho cả năm 2022, xuất khẩu được kỳ vọng sẽ khả quan hơn nhờ nhu cầu toàn cầu về rau quả chế biến tiếp tục tăng. Ngành rau quả Việt Nam đang tiếp tục chuyển dịch cơ cấu sản xuất theo hướng nâng cao chất lượng, tăng sản phẩm chế biến, giảm xuất khẩu sản phẩm tươi sống.
Theo: VietnamCredit
