Sức hấp dẫn của ngành thực phẩm chế biến Việt Nam thể hiện ở tốc độ tăng trưởng liên tục duy trì ở mức 7 – 8% trong những năm gần đây.

TOÀN CẢNH NGÀNH CÔNG NGHIỆP

Việc Việt Nam có dân số trẻ, đa phần là dân số trẻ và sinh sống tại các thành phố lớn như Hà Nội hay TP.HCM là điều kiện thuận lợi để các công ty sản xuất đồ ăn sẵn phát triển.

Báo cáo giữa năm 2019 của Datamoniter cho thấy thị trường thực phẩm chế biến sẵn tại Việt Nam đã có tốc độ tăng trưởng tích cực trong những năm gần đây. Thịt hộp các loại chiếm 50,5% thị phần, tiếp theo là cá hộp chiếm 28% và rau, củ, quả đóng hộp chiếm khoảng 20%. Dự báo đến năm 2025, một nửa lượng thịt trong bữa ăn hàng ngày của người tiêu dùng Việt Nam sẽ là sản phẩm chế biến sẵn. Khi đó, nhu cầu tiêu thụ lên tới 2,5 triệu tấn sản phẩm thịt chế biến mỗi năm, cao gấp 5 lần so với hiện tại.

Hiện có gần 6.000 doanh nghiệp đang hoạt động trong ngành thực phẩm chế biến của Việt Nam. Tuy nhiên, phần lớn thị phần được nắm giữ bởi các đại gia có tên tuổi như Vissan, CJ Cầu Tre hay Canfoco Hạ Long. Những người khác chỉ là các doanh nghiệp nhỏ cung cấp sản phẩm cho các thương hiệu lớn hơn hoặc nhãn hiệu riêng cho các công ty bán lẻ lớn.

Là thành viên của Tổng Công ty Thương mại Sài Gòn (Satra), Công ty Cổ phần Vissan được đánh giá là doanh nghiệp dẫn đầu thị trường thực phẩm chế biến sẵn. Ông Nguyễn Ngọc An, Tổng Giám đốc Vissan thông tin, năm 2018, Vissan sản xuất 22.660 tấn thực phẩm ăn liền, năm 2019 ước đạt 25.000 tấn.

Nhiều doanh nghiệp trước đây chỉ kinh doanh nông sản tươi sống thì nay cũng đã đầu tư mạnh vào thực phẩm chế biến. Ví dụ, Ba Huân trước đây chỉ chuyên bán trứng gia cầm thì nay đã cung cấp các sản phẩm chế biến sẵn như gà viên, trứng hầm, thậm chí cả xúc xích gà.

THÓI QUEN TIÊU DÙNG CỦA NGƯỜI VIỆT NAM

Đối với các mặt hàng thực phẩm / đồ uống đóng gói, hầu hết người tiêu dùng Việt Nam ưa chuộng các thương hiệu có xuất xứ từ Việt Nam. Sức khỏe và an toàn thực phẩm là những yếu tố chính ảnh hưởng đến hành vi mua hàng.

Việt Nam là một trong những nước tiêu thụ thực phẩm lớn nhất ở Đông Nam Á. Tốc độ tăng trưởng ngành bán lẻ thực phẩm giai đoạn 2016-2020 bình quân ở mức 10%, chủ yếu đóng góp từ thực phẩm tươi sống, sau đó là đồ hộp, đồ uống không cồn và đồ uống có cồn. Dự kiến từ năm 2021 đến 2023, ngành thực phẩm chế biến tại Việt Nam vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng trên dưới 7% như hiện nay do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, xu hướng tiêu dùng chung của ngành thực phẩm đóng hộp được dự báo là khả quan.

Tốc độ tăng trưởng của ngành thực phẩm đóng gói vào năm 2020 ở khu vực thành thị của Việt Nam là 23%, trong khi ở khu vực nông thôn, con số này thấp hơn là 15%. Tuy nhiên, dịch Covid-19 được dự báo sẽ ảnh hưởng lớn đến các khu vực thành thị vào năm 2021, khiến tốc độ phát triển của thực phẩm đóng gói tại các khu vực này giảm mạnh.

Người tiêu dùng coi sức khỏe là yếu tố hàng đầu chi phối quyết định mua hàng của họ. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, thực phẩm, đồ uống chế biến, đóng gói phổ biến hiện nay không gắn với yếu tố sức khỏe mà liên quan đến khẩu vị và thói quen sử dụng.

Đối với thực phẩm chế biến, 61% người tiêu dùng Việt Nam thích mua hàng tại các kênh thương mại hiện đại như siêu thị hoặc cửa hàng tiện lợi, trong khi chỉ có 39% mua hàng tại các kênh thương mại truyền thống như cửa hàng tạp hóa hoặc chợ. Điều này cho thấy sự chuyển dịch sang các kênh bán hàng hiện đại trong hành vi mua hàng của người tiêu dùng. Đồng thời, các kênh này cũng mang đến nhiều sự lựa chọn đa dạng và để người tiêu dùng lựa chọn hàng hóa theo sở thích của mình.

Mặc dù có tốc độ phát triển vượt bậc trong những năm gần đây, nhưng thương mại điện tử không phải là kênh được ưa chuộng đối với thực phẩm chế biến. Do giá cả của những mặt hàng này tương đối rẻ và người tiêu dùng muốn mua nhanh tại các kênh bán hàng thực nên họ cho rằng chi phí vận chuyển là không tương xứng. Có thể thấy, trên các nền tảng thương mại điện tử phổ biến tại Việt Nam, lượng người mua thực phẩm và đồ uống đóng gói khá ít. Tuy nhiên, các nhà bán lẻ vẫn có những cách thành công để tăng độ phủ bán hàng bằng cách cung cấp cho khách hàng trải nghiệm đa kênh – đặt hàng trực tuyến nhưng nhận hàng tại cửa hàng.

Theo: VietnamCtedit