CHUYỂN ĐỔI KỸ THUẬT SỐ TRONG NGÀNH LOGISTICS

Công nghệ là chìa khóa cho hiệu quả của ngành logistics và tăng khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp.

Ứng dụng công nghệ là yêu cầu đối với ngành logistics

Theo các chuyên gia, ngành logistics của Việt Nam vẫn còn lạc hậu. Các doanh nghiệp logistics chưa ứng dụng công nghệ hiện đại và khai thác lợi thế, tiềm năng địa kinh tế của từng địa phương. Ngoài ra, cơ sở hạ tầng và nguồn nhân lực bên trong còn kém dẫn đến hiệu quả thấp.

Sự phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử và ngành công nghiệp tự động hóa đã trở thành động lực chính của thị trường logistics thế giới trong thời gian gần đây. Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 với những đột phá trong mạng lưới AI (Trí tuệ nhân tạo), IoT (Internet vạn vật) và các công cụ hiện đại hóa đang thay đổi toàn bộ triển vọng về kho hàng và dịch vụ phân phối toàn cầu. Người ta ước tính rằng có 5,5 triệu thiết bị mới được kết nối mỗi ngày.

Đối với lĩnh vực hậu cần, cuộc cách mạng này sẽ ngày càng mở rộng sự kết nối của các thiết bị truyền thông: pallet, xe cẩu, thậm chí cả xe kéo với internet. Tất cả các công ty hậu cần quốc tế lớn đều dự kiến sẽ sử dụng công nghệ IoT, công nghệ sẽ trở nên phổ biến trong lĩnh vực hậu cần trong ba năm tới.

Theo bà Stefanie Stallmeister, Giám đốc Vận hành Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam, hai xu hướng mới trong lĩnh vực logistics đã xuất hiện ở Việt Nam sau đại dịch COVID-19. Xu hướng đầu tiên là sự tăng tốc của thương mại điện tử và việc sử dụng các nền tảng kỹ thuật số ở Việt Nam. Thứ hai là sử dụng các giải pháp công nghệ số để nâng cao hiệu quả và cung cấp các dịch vụ mới cho khách hàng. Bằng cách này, các doanh nghiệp có thể cung cấp khả năng hiển thị và truy xuất nguồn gốc hàng hóa và giao tiếp với khách hàng trực tuyến.

Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp logistics phải đầu tư vào các công nghệ như IoT, điện toán đám mây, tự động hóa và phân tích dữ liệu. Ngoài ra, các công nghệ quan trọng bao gồm robot, máy bay không người lái và phương tiện tự động có thể tăng hiệu quả của các dịch vụ hậu cần.

Tuy nhiên, hiện nay, công nghệ thông tin mà các nhà cung cấp dịch vụ logistics của Việt Nam áp dụng vẫn còn ở trình độ thấp. Trong đó chủ yếu là phần mềm khai báo hải quan điện tử, công nghệ định vị xe, email, các công cụ cơ bản trên internet. Hơn nữa, chúng ta chưa có một trung tâm hậu cần thông minh lớn.

Nguyên nhân là do các doanh nghiệp logistics quy mô vừa và nhỏ, vốn đầu tư và nguồn nhân lực chuyên ngành công nghệ thông tin còn hạn chế. Trong khi đó, theo 96% doanh nghiệp tham gia khảo sát của Hiệp hội Doanh nghiệp Dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA), công nghệ là yếu tố khác biệt để tạo lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp.

Chính phủ đặt mục tiêu đến năm 2025, tỷ trọng đóng góp của ngành dịch vụ logistics trong GDP đạt 8 – 10%, tốc độ tăng trưởng dịch vụ logistics đạt 15 – 20%, tỷ lệ gia công dịch vụ logistics đạt 50 – 60%. và chi phí logistics sẽ giảm xuống còn 16 – 20% GDP.

Để thực hiện mục tiêu này, các yêu cầu cụ thể đối với ngành logistics đã được đặt ra, trong đó có yêu cầu giảm chi phí logistics để nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh của hàng hóa và nền kinh tế.

Bước đột phá của ngành logistics Việt Nam

Mạng lưới Logistics thông minh ASEAN ra đời với dự án đầu tiên là “Trung tâm Logistics ICD Vĩnh Phúc – SuperPort”, tích hợp Kho cảng container nội địa (ICD) và Trung tâm logistics công nghệ cao đa phương thức với công nghệ hàng đầu trong khu vực.

Dự án này do hai tập đoàn hàng đầu thế giới là T&T Group (Việt Nam) và YCH Holdings (Singapore) hợp tác đầu tư. Lễ ra mắt được tổ chức trực tuyến trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37, với sự tham dự của Ngài Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam và Ngài Lý Hiển Long, Thủ tướng Singapore.

Mục tiêu của dự án là thành lập một trung tâm logistics thông minh và hiện đại nhất từ trước đến nay tại Việt Nam, hứa hẹn sẽ thay đổi bộ mặt logistics Việt Nam.

Dự án này sẽ có các máy móc và phương tiện tiên tiến hàng đầu thế giới như rô bốt, máy bay không người lái và xe tự hành. Ngoài ra, nó sẽ sử dụng các công nghệ thông minh như ứng dụng blockchain trong quản lý chuỗi cung ứng; Công nghệ in 3D để giảm thiểu thời gian lưu trữ và sản xuất; một hệ thống quản lý vận tải kết hợp với điện toán đám mây và công nghệ định vị vệ tinh để theo dõi vị trí của hàng hóa và quản lý phương tiện ở những khu vực xa xôi hoặc điều kiện thời tiết; Công nghệ thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR) để nhanh chóng xác định thông tin lô hàng và tăng tốc xử lý đơn hàng. Đây được coi là bước chuyển đổi kỹ thuật số lớn trong ngành logistics Việt Nam nhằm cắt giảm chi phí dịch vụ logistics.

Hiện chi phí logistics ở Việt Nam quá đắt. Riêng chi phí vận chuyển thường quá cao, tương đương 30 – 40% giá thành sản phẩm, trong khi tỷ lệ này ở các nước khác chỉ khoảng 15%. Điều này làm giảm đáng kể năng lực cạnh tranh tốt của các doanh nghiệp Việt Nam. Trung tâm Logistics ICD Vĩnh Phúc – SuperPort là dự án đầu tiên của mạng lưới logistics thông minh ASEAN, hướng tới mục tiêu chi phí logistics tại Việt Nam giảm xuống 14% đến năm 2025 và khoảng 8 – 10% đến năm 2035, tương đương với Singapore.

Chi phí logistics ở Việt Nam vẫn cao – tại sao?

Theo: VietnamCredit