Chính phủ tái cấu trúc hệ thống tài chính ngân hàng tại Việt Nam vào năm 2020

Tái cấu trúc hệ thống tài chính ngân hàng, bao gồm các ngân hàng thương mại, là một trong những nội dung quan trọng để đạt được mục tiêu nâng cao năng suất lao động của nền kinh tế Việt Nam.

I. Tổng quan về tái cấu trúc hệ thống tài chính ngân hàng

Kể từ năm 2011, nền kinh tế Việt Nam đã bắt đầu gặp nhiều khó khăn khi tăng trưởng kinh tế có xu hướng chậm lại cùng với nhiều rủi ro của hệ thống ngân hàng tích lũy từ nhiều năm trước. cực kỳ ổn định kinh tế vĩ mô. Nhiều tổ chức tín dụng gặp khó khăn về thanh khoản và nợ xấu cao đe dọa sự an toàn của hệ thống ngân hàng. Do đó, tái cấu trúc và một hệ thống ngân hàng lành mạnh là một yêu cầu cấp thiết trong giai đoạn này. Vào ngày 1 tháng 3 năm 2012, Chính phủ đã ban hành Quyết định 254 / QĐ-TTG để cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng trong giai đoạn 2011-2015 và Quyết định 843 / QĐ-TTG vào ngày 31 tháng 5 năm 2013, dự án xử lý nợ xấu.

Theo Quyết định 254, trọng tâm là tổ chức lại hệ thống ngân hàng, giải quyết tình trạng thiếu thanh khoản tạm thời tại các ngân hàng, sáp nhập, hợp nhất, mua lại và các tổ chức tín dụng để đảm bảo an toàn và ổn định của hệ thống, ngăn chặn sự gián đoạn và hoạt động ngân hàng không an toàn. sự kiểm soát của Nhà nước.
Theo Quyết định 843, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã thành lập Công ty quản lý tài sản của tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) để xử lý các khoản nợ xấu cao tại nhiều ngân hàng thương mại bao gồm cả các khoản nợ xấu. cấp tín dụng, nợ xấu để mua trái phiếu doanh nghiệp và ủy thác nợ xấu để cấp tín dụng, mua trái phiếu doanh nghiệp.

Ngoài sự bất ổn của hệ thống ngân hàng, mô hình tăng trưởng và cơ cấu kinh tế của nước ta cũng bộc lộ nhiều điểm yếu khi tăng trưởng kinh tế không ổn định và có xu hướng giảm, lạm phát cao và số lượng doanh nghiệp. doanh nghiệp giải thể và phá sản … Do đó, vào ngày 19 tháng 2 năm 2013, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 339 / QĐ-TTG phê duyệt Kế hoạch tổng thể về chuyển dịch cơ cấu kinh tế gắn liền với sự thay đổi mô hình. Theo hướng nâng cao hiệu quả và khả năng cạnh tranh trong giai đoạn 2013-2020. Liên quan đến việc tái cấu trúc hệ thống tài chính ngân hàng, Chính phủ luôn xem xét các ngân hàng thương mại nhà nước và ngân hàng thương mại. Phần chi phối của Nhà nước phải thực sự là lực lượng hàng đầu và hàng đầu của hệ thống các tổ chức tín dụng. Các tổ chức tín dụng yếu cần các giải pháp thích hợp. Chính sách tái cấu trúc hệ thống tài chính ngân hàng được phản ánh trong suốt những năm sau đóNghị quyết số 05-NQ / TW ngày 1 tháng 11 năm 2016, Hội nghị lần thứ tư của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (nhiệm kỳ XII). Theo Nghị quyết 05, nhiệm vụ tái cấu trúc thị trường tài chính tiếp tục được thực hiện, tập trung vào tái cấu trúc tổ chức tín dụng, làm cho thị trường tài chính lành mạnh, xóa bỏ đầu tư chéo, sở hữu chéo và ban hành các quy định để hỗ trợ xử lý nợ xấu và tái cơ cấu tổ chức tín dụng , tăng cường kiểm tra, giám sát và quản lý rủi ro của các tổ chức tín dụng.

II. Kết quả tái cấu trúc hệ thống tài chính – ngân hàng

Tính thanh khoản của hệ thống ngân hàng thương mại được đảm bảo, ổn định, giảm sở hữu chéo trong hệ thống ngân hàng thương mại, ngăn chặn sự sụp đổ ngân hàng và phá sản.

Hỗ trợ thanh khoản của hệ thống ngân hàng nhưng không gây áp lực lên lạm phát, tình hình thanh khoản và lạm phát ổn định với rủi ro thấp hơn.

Niềm tin của người dân vào hệ thống ngân hàng và VND đã được củng cố và đảm bảo, không có việc rút tiền hàng loạt tại các ngân hàng yếu kém. Lãi suất cho vay đã có xu hướng giảm và ổn định cho đến nay, giúp các doanh nghiệp tiết kiệm chi phí khi vay từ các khoản vay ngân hàng để mở rộng sản xuất và kinh doanh.

Dư nợ cho vay trong các lĩnh vực phi sản xuất (đặc biệt là cho vay bất động sản và chứng khoán) được kiểm soát và điều chỉnh ở mức hợp lý. Đồng thời, cơ cấu tín dụng được chuyển sang tập trung vào các lĩnh vực ưu tiên của nhà nước bao gồm nông nghiệp và phát triển nông thôn; kế hoạch sản xuất và kinh doanh hàng hóa xuất khẩu và phát triển các ngành công nghiệp hỗ trợ; doanh nghiệp ứng dụng công nghệ. Ngân hàng Nhà nước cũng đã áp dụng lãi suất cho vay trần của các ngân hàng cho các lĩnh vực ưu tiên, thấp hơn mức lãi suất cho vay trên thị trường. Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cũng yêu cầu các ngân hàng, đặc biệt là các ngân hàng thương mại thực hiện các gói tín dụng ưu đãi cho các doanh nghiệp hoạt động sản xuất và kinh doanh trong các lĩnh vực ưu tiên.

Tái cấu trúc hệ thống ngân hàng thương mại thông qua việc sáp nhập các ngân hàng thương mại yếu. Có 3 ngân hàng thương mại cổ phần được Ngân hàng Nhà nước mua với giá 0 đồng. Đến nay, VNCB, Ocean Bank và GP Bank đã trở lại hoạt động bình thường, thanh khoản tốt, kết quả kinh doanh của ngân hàng đã được cải thiện đáng kể, hoạt động thua lỗ giảm mạnh từng tháng. Đặc biệt, nợ xấu của các ngân hàng đã giảm mạnh, việc sáp nhập 7 ngân hàng thương mại cũng có tình hình tài chính lành mạnh hơn và kết quả kinh doanh ổn định hơn.

Ngoài chính sách giảm lãi suất, cho vay ưu đãi đối tượng ưu tiên, tổ chức tín dụng đã tích cực thực hiện các biện pháp xử lý nợ xấu, từ đó góp phần đảm bảo sức khỏe của tình hình tài chính, giảm nợ xấu trong thời gian qua. Cụ thể, trong giai đoạn từ 2012 đến hết tháng 4 năm 2020, hệ thống tổ chức tín dụng đã xử lý 937,5 nghìn tỷ đồng nợ xấu, đưa tỷ lệ nợ xấu lên bảng cân đối kế toán chỉ còn 1,91, dưới ngưỡng 2% được đưa ra tạiNghị quyết số 01 / NQ-CP ban hành ngày 1 tháng 1 năm 2019. Việc giải quyết các khoản nợ xấu theo Nghị quyết 42/2017 / QH14 ban đầu có hiệu lực khi số lượng khách hàng thanh toán các khoản nợ được phân loại thành nợ xấu tăng lên, phản ánh ý thức của khách hàng về trả nợ đã được cải thiện sau khi Nghị quyết bổ sung quyền cho các tổ chức tín dụng, các tổ chức mua bán nợ xấu có quyền thu giữ tài sản thế chấp của các khoản nợ xấu và bán các tài sản đảm bảo này với giá thị trường. Về kết quả xử lý nợ xấu theo Nghị quyết 42, tích lũy từ ngày 15 tháng 8 năm 2017, đến hết tháng 4 năm 2020, toàn bộ hệ thống tổ chức tín dụng đã xử lý khoảng 264.06 nghìn tỷ đồng nợ xấu, trong đó, xử lý nợ xấu trong bảng cân đối kế toán, trong đó, xử lý nợ xấu trong bảng cân đối kế toán. được 127,664 nghìn tỷ đồng.

III. Các vấn đề và khuyến nghị

1. Vấn đề

Hiện tại, thị trường tài chính của Việt Nam thiếu một thị trường giao dịch nợ thực sự vì các tổ chức tín dụng vẫn chủ yếu bán nợ cho VAMC và DATC, thuộc sở hữu của nhà nước. Mặc dù, trong Nghị quyết 42/2017 / QH14 quy định rằng các tổ chức tín dụng được phép bán nợ xấu và các tài sản đảm bảo có liên quan công khai, minh bạch, theo quy định của pháp luật và giá bán phù hợp với giá thị trường. cao hơn, hoặc thấp hơn dư nợ gốc của khoản nợ. Giao dịch nợ giữa các tổ chức tín dụng và nhà đầu tư, đặc biệt là đầu tư nước ngoài với các tổ chức tín dụng, chưa xảy ra. Ngoài ra, điều kiện để thực hiện dịch vụ giao dịch nợ khá cao (vốn điều lệ tối thiểu 100 tỷ đồng cho doanh nghiệp kinh doanh nợ và ít nhất 500 tỷ đồng cho doanh nghiệp thành công). thành lập sàn giao dịch nợ.

Với những diễn biến khó lường trong tình hình kinh tế thế giới hiện nay, nó đã ảnh hưởng trực tiếp đến tình hình sản xuất và kinh doanh của nhiều tập đoàn quy mô lớn, dễ dẫn đến rủi ro trực tiếp cho các tập đoàn. Nhóm này dễ bị ảnh hưởng bởi hệ thống ngân hàng vì nó có các khoản vay tín dụng quy mô lớn cho các nhóm này.

Ngoài ra, những diễn biến phức tạp trong tình hình chiến tranh thương mại và các rủi ro toàn cầu khác như rủi ro từ chiến tranh thương mại Mỹ-Trung ảnh hưởng đến mục tiêu ổn định thị trường tiền tệ và doanh thu. Xuất khẩu của Việt Nam cũng đang đối mặt với những thách thức liên quan đến việc tái cấu trúc hệ thống ngân hàng.

2. Khuyến nghị

Thứ nhất, cần có cơ chế khuyến khích các nhà đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư nước ngoài, tổ chức tín dụng tham gia vào thị trường giao dịch nợ xấu. Nghiên cứu nên được thực hiện để giảm các điều kiện xử lý các dịch vụ giao dịch nợ xấu cho các doanh nghiệp kinh doanh nợ và doanh nghiệp thành lập sàn giao dịch nợ. Ngoài ra, có thể nghiên cứu và cho phép các sản phẩm chứng khoán phái sinh cho các khoản nợ được giao dịch trong tương lai gần để thu hút các nhà đầu tư giao dịch nợ. Trên thực tế, việc bán nợ cho VAMC thực ra không phải là bán, nhưng trách nhiệm xử lý nợ xấu vẫn thuộc về các ngân hàng bán nợ xấu, VAMC chỉ phát hành trái phiếu đặc biệt khi mua nợ xấu của ngân hàng. Để giảm nợ xấu trong bảng cân đối kế toán của các ngân hàng thương mại, các ngân hàng thương mại có thể sử dụng trái phiếu đặc biệt này để tái cấp vốn cho các khoản vay tại Ngân hàng Nhà nước.

Thứ hai, trong quá trình tái cấu trúc ngân hàng thương mại, cần nghiên cứu và đánh giá các khoản nợ lớn của các tập đoàn để có các biện pháp can thiệp sớm cần thiết để đảm bảo an toàn cho hệ thống ngân hàng.

Thứ ba, trong quá trình tái cấu trúc, các ngân hàng thương mại cần xem xét các biến động kinh tế thế giới hiện nay để có chiến lược ứng phó kịp thời. Các chính sách tỷ giá hối đoái phù hợp là cần thiết để đáp ứng kịp thời sự mất giá tiền tệ lớn cũng như các biện pháp phù hợp và phù hợp trong giao dịch ngoại tệ.

Nguồn: https://vietnamcredit.com.vn/